Dlaczego regularna konserwacja tablicy rozdzielczej jest niezbędna

Wszystkie rozdzielnice MCC, rozdzielnice MNS oraz rozłączniki średniego napięcia to „rozdzielnice” systemu dystrybucji energii elektrycznej. Sterują, chronią i rozprowadzają energię do różnych zakładów, kompleksów i infrastruktur. Podobnie jak każde inne urządzenie, rozdzielnice nie działają optymalnie przez cały czas i w końcu ulegają awarii. Mogą one ulec awarii w sposób bezpieczny, co może jednak skutkować kosztownym i niebezpiecznym przestojem. Ryzyko dla bezpieczeństwa i niezawodności to nie jedyna kwestia pominiętej konserwacji rozdzielni. GPSwitchgear, profesjonalny producent sprzętu elektrycznego, zbudował swoją reputację na znaczeniu systematycznej konserwacji rozdzielni. Istnieje kilka kluczowych aspektów, które możemy wspólnie przeanalizować, aby zrozumieć, dlaczego konserwacja jest niezbędna i docenić jej wartość.

Regularna konserwacja rozdzielni zapobiega uszkodzeniom i minimalizuje przestoje

Rozdzielnice mogą ulegać uszkodzeniom, takim jak luźne połączenia czy uszkodzenia izolacji, co może prowadzić do katastrofalnych awarii. Gdy do tego dojdzie, może to spowodować przerwy w zasilaniu, zakłócenia w przepływie produkcji lub działalności komercyjnej oraz krytycznych usług, na przykład opieki zdrowotnej czy oczyszczalni ścieków. Regularna konserwacja rozdzielnic może pomóc uniknąć tych poważnych problemów. Konserwacja obejmuje inspekcje i działania naprawcze, takie jak dokręcanie luźnych szyn zbiorczych — połączenia te mogą się przegrzewać i iskrzyć (tworzyć łuk elektryczny). Dodatkowo usuwa się kurz z elementów izolacyjnych (co zwiększa rezystancję izolacji). Konserwacja umożliwia również przetestowanie urządzeń ochronnych, aby potwierdzić ich prawidłowe działanie w przypadku wystąpienia uszkodzenia. Na przykład podczas przeglądu rozdzielni MCC może zostać wykryty zakożony zacisk narażony na przegrzanie i zwarcie — rozwiązaniem jest jego wymiana. Statystyki dowodzą, że regularna konserwacja rozdzielnic zmniejsza liczbę nagłych przerw w zasilaniu, a przestoje bezpośrednio zwiększają koszty. Dla zakładu produkcyjnego jedna godzina nieplanowanego przestojowego może wiązać się z utratą tysięcy dolarów. Profilaktyczna konserwacja, pełniąca rolę „safety net”, rozwiązuje ten problem.

Ze względu na wysoki początkowy koszt instalacji, rozdzielnice wymagają skutecznej konserwacji, aby wydłużyć szacowany okres użytkowania wynoszący 15–20 lat. Bez odpowiedniej konserwacji komponenty ulegają szybszemu zużyciu; na przykład brak smarowania ruchomych części i mechanizmów łączeniowych prowadzi do uszkodzeń mechanicznych, a osłabiona przez wilgoć izolacja powoduje konieczność wcześniejszej wymiany. Konserwacja nadal wydłuża żywotność rozdzielnic, nawet jeśli ogranicza się do konkretnych celów, takich jak smarowanie części ruchomych, nanoszenie środków przeciwutleniających na zaciskach oraz wymiana zużytych elementów, takich jak zużyte uszczelki czy przestarzałe przekaźniki. Na przykład miedziane szyny zbiorcze w rozdzielnicy średniego napięcia podlegają konserwacji (czyszczeniu i dokręcaniu) co 6 miesięcy, aby kontrolować utlenianie i zapewnić szczelne połączenie o niskim oporze, co wydłuża ich żywotność o 5–8 lat. Regularna konserwacja skutecznie przedłuża czas eksploatacji rozdzielnic, opóźniając drogą wymianę dużych systemów łącznikowych, co w skali obiektu przekłada się na poprawę wydatków inwestycyjnych oraz ogólnego zwrotu z inwestycji (ROI) w sprzęt elektryczny.

Codzienne utrzymanie rozdzielnic w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony personelu

Wszystkie zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego obejmują rozdzielnice. W przypadku uszkodzenia rozdzielnica może spowodować porażenie prądem, wywołać wyładowanie łukowe lub nawet zapalić się. Regularna konserwacja rozdzielnic zapewnia przestrzeganie standardów bezpieczeństwa i ogranicza skutki potencjalnych wypadków do akceptowalnego poziomu. Przepływy prądu upływowego oraz ryzyko porażeń prądem eliminuje się poprzez testowanie izolacji. Sprawdza się połączenia uziemiające, a uziemienie ochronne skutecznie odprowadza prądy uszkodzeniowe, eliminując ryzyko porażenia zarówno wysokim, jak i niskim napięciem. Ognioodporne przegrody w rozdzielnicach pomagają zapobiec rozprzestrzenianiu się ognia w przypadku wystąpienia wyładowania łukowego. Na przykład konserwacja rozdzielnicy MNS znajdującej się w budynku komercyjnym obejmuje sprawdzenie skuteczności zabezpieczenia przed ogniem szafy. W przypadku wyładowania łukowego zapewniają one, że zjawisko to pozostaje ograniczone do wnętrza rozdzielnicy i nie zagraża życiu pracowników przebywających w pobliżu. Blokady bezpieczeństwa są regularnie konserwowane, aby kontrolować dostęp do obwodów pod napięciem i zapobiegać porażeniom prądem wysokiego napięcia. Według szacunków OSHA (Occupational Safety and Health Administration), regularna konserwacja rozdzielnicy w obiekcie zmniejsza liczbę incydentów elektrycznych o 50%. W związku z tym regularna konserwacja rozdzielnic chroni najcenniejszy składnik: personel.

Regularna konserwacja tablicy rozdzielczej utrzymuje działanie systemu i pozwala również zaoszczędzić energię  

Zaniedbane elementy tablicy rozdzielczej mogą prowadzić do marnowania energii i wzrostu kosztów. Weźmy na przykład niekonserwowane połączenia szyn szynowych, które mogą powodować nagrzewanie się ze względu na wysoki opór elektryczny. Energia jest również tracona, gdy problemy z kontaktami wyłącznika nadmiarowego powodują spadek napięcia, a silniki urządzeń muszą pracować ciężej, aby zrekompensować utratę napięcia. Konserwacja tablic rozdzielczych oszczędza energię poprzez dokręcanie połączeń w celu wyeliminowania oporu, czyszczenie styków w celu usunięcia problemów ze spadkiem napięcia oraz kalibrowanie jednostek pomiarowych energii w celu prawidłowego kontroli pomiaru mocy. W przemysłowych tablicach rozdzielczych MCC szczególną uwagę należy zwrócić na konserwację przemienników częstotliwości (VFD), co ma kluczowe znaczenie dla efektywnej regulacji prędkości silników i zapobiega marnowaniu energii. Konserwacja tego typu urządzeń pozwala zaoszczędzić energię oraz obniżyć koszty eksploatacyjne. Te wartości mogą się wydawać niewielkie — redukcja kosztów energii elektrycznej o 5–10% — jednak duże obiekty odnoszą istotne korzyści w skali roku.
Jest to klasyczny przykład, w którym utrzymanie zgodności celów bilansowania energii przekłada się na redukcję kosztów operacyjnych. Regularne konserwacje pomagają w przybliżeniu celów bilansowania energii do redukcji kosztów operacyjnych. Konserwacja tablicy rozdzielczej przyczynia się do redukcji kosztów operacyjnych. Przesuwają cele bilansowania energii w stronę redukcji kosztów operacyjnych.

Regularna konserwacja rozdzielnic pomaga zagwarantować zgodność z przepisami, zasadami i normami ustalonymi przez organy rządowe, takie jak Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna (IEC) i Narodowa Fundacja ds. Ochrony Przeciwpożarowej (NFPA), a także lokalne władze. Normy wymagają prowadzenia konserwacji w celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji sprzętu. NFPA 70E to przykład normy, która wymaga corocznych przeglądów i testów sprzętu, w tym rozdzielnic, aby zminimalizować ryzyko wyładowania łukowego. Zakłady nieprowadzące regularnej konserwacji swoich rozdzielnic narażają się jednoznacznie na ryzyko braku zgodności, co może wiązać się z karą finansową, zawieszeniem działalności, a nawet oskarżeniami karnymi. Dla zakładów bezpośrednio objętych przepisami, takimi jak wytyczne NFPA, spełnienie wymogów konserwacyjnych jest warunkiem uzyskania certyfikatów, takich jak ISO 9001. Dokumentacja kompleksowej konserwacji (konserwacja rozdzielnic) stanowi dowód zgodności. Tym dowodem są rejestracje konserwacji, które obejmują przeglądy, wyniki testów oraz wymienione komponenty.